Stefania Stoińska
data urodzenia : 16.08.1883/8 Poznań
data śmierci : 10.01.1978 Skolimów
aktorka,śpiewaczka;
Właściwie STOIŃSKA Stefania Maria, z Urbanowiczów, pseud. S. Barwińska.
Żona dyrygenta Stefana Stoińskiego, matka aktora Bogdana Urbanowicza, siostra aktorki Leonii Barwińskiej.
Była córką Antoniego Urbanowicza i Władysławy z Łuczkowskich. W sez. 1907/08 była w zespole J. Myszkowskiego
w Lublinie; wg jej własnych informacji debiutowała tam 15 X 1907, pod pseud. Barwińska. Latem 1908 występowała w Łodzi w zespole W. Maliszewskiego, w sez. 1908/09 w T. Polskim w Łodzi, 1909/10 u
E. Majdrowicza w Sosnowcu. Latem 1910 była w zespole J. Popławskiego w Wilnie, a w sez. 1910/11 w T. Polskim w Poznaniu i z nim latem 1911 w objeździe po Małopolsce. Zimą 1911 grała w t.
Colosseum we Lwowie, w 1916-17 w zespole H. Czarneckiego, m.in. w Radomiu, Piotrkowie i Kielcach. Potem występowała w Warszawie: w t. Czarny Kot, w imprezach teatr, na Dynasach, w 1919 w t. Argus
i Stołecznym. W 1919 była też w Inowrocławiu z zespołem M. Ursyn. W sez. 1921/22 była w T. Narodowym w Poznaniu, latem 1922 w zespole H. Cudnowskiego w Krynicy, a w sez. 1922/23 w T. Polskim w
Sosnowcu. W tym okresie wyszła za dyrygenta S. Stoińskiego i odtąd używała jego nazwiska. Mieszkała do 1939 w Katowicach, pracowała w szkole muz., sporadycznie występowała w T. Polskim (1936,
1938). W okresie okupacji niem. mieszkała w Podkowie Leśnej k. Warszawy. W 1941-44 pracowała w jawnym T. Miasta Warszawy; była tu kier. szwalni. Należała do AK, brała udział w powstaniu warsz.,
po jego upadku została wywieziona do obozu w Częstochowie. Po wyzwoleniu, krótko uczestniczyła w organizowaniu tamtejszego teatru. W 1945-49 występowała w Poznaniu w T. Nowym i T. Lalki i
Aktora, nast. w T. im. Osterwy w Lublinie (1949-50) oraz T. Ziemi Rzeszowskiej (1950-54, równocześnie reżyserując i pracując społecznie w DK w Rzeszowie) i w T. im. Jaracza w Olsztynie (1954-59).
Jubileusz pięćdziesięciolecia pracy artyst. obchodziła 13 I 1959 w Olsztynie; wystąpiła we fragm. trzech sztuk, jako: Żelazna ("Panna Maliczewska"), Niania ("Antygona" J. Anouilha), Matka
("Kłopoty z mężczyznami"). W 1959 przeszła na emeryturę i zamieszkała w Schronisku Artystów Weteranów Scen Pol. w Skolimowie. Była cenioną i wszechstronną aktorką, w pocz. okresie także
operetkową, a nawet operową (śpiewała np. partię Zofii w "Halce", 1916). Grała takie role, jak: Józia ("Tamten", 1922), Opinia publiczna ("Orfeusz w piekle", 1919), Viola ("Wieczór Trzech
Króli", 1937), Matka ("Ponad śnieg", 1922), Radczyni ("Wesele", 1936), Radczyni ("Wilki w nocy", 1938), Dulska ("Moralność pani Dulskiej", 1953).
Bibl.: Czachowska: Zapolska; Nawrat: Repertuar; Żywot: Dwadzieścia sezonów; Gaz. Kieł. 1917 nr 68; Głos.
Olsz. 1959 nr 8; Głos. Radom. 1916 nr 57, 58, 60, 64; Kur. Warsz. 1908 nr 239, 1919 nr 241, 247, 292; Scena i Szt. 1908 nr 12, 36; Mika; Afisze i programy, IS PAN; Akta (tu fot.), ZASP; Akta, ZUS
Warszawa.
Ikon.: H. Barwiński: Portret, oł. - własność rodziny Barwińskich Warszawa; Fot. -
ZASP.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994